Hangi Pasaport Kime Verilir?

Hangi çeşit pasaport kimlere verilir? diye merak ediyorsanız doğru yerdesiniz. 

Pasaport türleri yurtdışına seyahat etmek isteyenlerin dikkat etmesi gereken en önemli detayların başında geliyor. Umuma mahsus pasaport nedir, paspaort türleri neler, hangi pasaportlar kime verilir gibi birçok soru bulunuyor. 

Seyahat edebilmenin en temel şartlarından biri geçerli bir pasaporta sahip olmaktır.
Geçici pasaport ya da seyahat belgesiyle de yurt dışına çıkabilirsiniz ancak bu belgeler de yalnızca belli durumlarda, belirli kişilere veriliyor.

Pasaportun türü çalışılan mesleklere, devlete yapılan hizmetlere göre değişebiliyor. Buna göre pasaportların renkleri ve kapsama alanları da değişiyor. İşte pasaport türleri ve renkleri ile kimlerin hangi pasaportu alabileceğinden nasıl alınabileceğine kadar tüm bilmeniz gerekenler...

Bordo Pasaport (Umumi Pasaport) Kimlere Verilir?

Umuma mahsus pasaport, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve KKTC vatandaşı olan herkesin kullandığı pasaport türüdür.

Bordo pasaport, devlette görev almış ya da almakta olan insanların dışındaki tüm vatandaşların alabildiği pasaport türü olarak biliniyor. Yeşil, gri ya da siyah olanı alma ihtimaliniz yoksa pasaport konusunda tek seçeneğiniz bordo olan. Peki bordo pasaport nasıl alınır?

Pasaport türleri arasında en sık kullanılan bordo pasaport için başvuru yaparken şu belgelere sahip olmanız gerekiyor;

• Nüfus cüzdanı, T.C. kimlik kartı / geçici kimlik belgesinin aslı
• Harç ve cüzdan bedeli makbuzu
• 2 adet biyometrik fotoğraf
• Harçsız pasaport talep edenler için öğrenci kimlik belgesi
• Yetişkin olmayanlar veya kısıtlılar için muvafakat belgesi
• Varsa eski pasaport ya da pasaportlar

Tüm belgelerinizi tamamladıktan sonra Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü sitesinden pasaport ile ilgili kısımdan pasaport randevusu almanız gerekiyor. Pasaportunuz, başvurunuzdan sonra 5 – 7 iş günü içinde başvuru sırasında belirttiğiniz adrese kurye ya da kargo ile gönderiliyor. Nüfus Müdürlükleri'nin yoğunluk derecesine göre bu süre uzayabiliyor. Önceden başvurmanızda ya da yoğunluk açısından az yoğun olan yerleri denemenizde fayda var. 

Bordo pasaport hakkında ek bilgi olarak; bordo pasaport seri numarası U harfi ile başlamaktadır. 

Yeşil Pasaport (Hususi Pasaport) Kimlere Verilir?

• TBMM eski üyeleri (Kurucu ve danışma meclisi üyelerine bu sıfatları gereği yeşil pasaport verilmez)
• Eski bakanlar
• 1. 2. 3. derece kadroda bulunan devlet memurları ve kamu görevlileri ile emeklilik veya çekilme sebepleriyle görevlerinden ayrılmış bulunanlara
• 1. 2. 3. derecede kadrolara karşılık gösterilmek üzere sözleşmeli olarak çalıştırılan devlet memurları ve diğer kamu görevlileri ile emeklilik veya çekilme sebepleriyle görevlerinden ayrılmış bulunanlara
• Sözleşmeli olarak çalışanlardan kadro karşılıkları olmayan ancak T.C. emekli sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri 1. 2. 3. kadro derecelerden kesilmekte olan devlet memurları ve diğer kamu görevlileri ile emeklilik veya çekilme sebepleriyle görevlerinden ayrılmış bulunanlara
• Görevleri süresince, İl ve İlçe Belediye Başkanları ve ilk kademe Belediye Başkanları, eşleri, bu tür pasaportu almaya hakkı bulunduğu sırada vefat eden ve başkasıyla evlenmemiş eşlere
• 18 yaşını ikmal etmemiş çocuklara (Müracaat tarihi itibariyle ay, gün ve yıl dikkate alınarak 6 aydan az olmamak kaydıyla) verilmektedir.

Yeşil pasaport ile bordo pasaport sahiplerinin vizeyle giriş yaptığı bazı ülkelere vizesiz giriş hakkınız bulunuyor. Öyle ki, bu pasaporta sahip olanların neredeyse tüm Avrupa ülkeleri dahil olmak üzere toplamda 130 ülkeye vizesiz giriş hakkı bulunuyor. Ayrıca hususi pasaport sahipleri pasaport harç ücreti ödemiyor, yalnızca defter ücretini karşılıyor.

Hususi damgalı pasaport için, umumi pasaport çıkarmak için istenen belgelerin yanı sıra hususi damgalı hizmet talep formunun da iletilmesi gerekiyor. Bunun dışındaki tüm işlemler, umumi pasaport çıkartma işlemleriyle aynı şekilde gerçekleşiyor. En fazla 5 yıllığına veriliyor, süre dolduktan sonra yeniden pasaport başvuru işlemi yapmanız gerekiyor. Hususi pasaport, gerekli işlemlerin tamamlanmasının ardından 10 iş günü içinde başvuran kişinin eline geçiyor.

Yeşil pasaport hakkında ek bilgi olarak; yeşil pasaport seri numarası S harfi ile başlamaktadır. 

Gri Pasaport (Hizmet Pasaportu) Kimlere Verilir?

Devlet tarafından verilen bir devlet hizmeti için yurt dışına çıkması gereken kişilere gri pasaport veriliyor. Liste halinde bakacak olursak gri pasaportun verildiği kişiler:

• Hükümetçe, hususi idarelerce veya belediyelerce resmi vazife ile yurtdışına gönderildiklerinde veya yurtdışında vazifeye alındıklarında verilir
• Türkiye Cumhuriyetinin üyesi bulunduğu milletler arası kuruluşlarda memur statüsünde çalışanlara verilir.
• Türk Hava Kurumu ve Türkiye Kızılay Cemiyetince görevlendirilenlere de Hizmet Pasaportu verilir.
• Hizmet Damgalı Pasaportu hak sahibinin yanında: eşine, reşit olmayan çocuklarına, reşit olup ebeveyni ile birlikte ikamet eden, evli bulunmayan, iş sahibi olmayan öğrenimine devam eden çocuklarına (Açık Öğretim Lisesi, Açık Öğretim Fakültesi dâhil öğrenim gördükleri okuldan öğrenci olduğunu belgelemek şartı ile) 25 yaşını dolduruncaya kadar Hizmet Damgalı Pasaport düzenlenmektedir.
• 18 yaşını doldurmuş olsa dahi hak sahibi ebeveyni ile birlikte ikamet eden, evli bulunmayan, iş sahibi olmayan aynı zamanda bedensel, zihinsel veya ruhsal özürlerinden en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu resmi sağlık kurumlarının düzenlediği (tam teşekküllü Devlet Hastanesinden alacakları) sağlık kurulu raporu ile çocuğun vesayetinin kime verildiğine dair kesinleşmiş mahkeme kararı ile hak sahibinin çocuklarına yaş sınırı olmaksızın Hizmet Damgalı Pasaport düzenlenmektedir.

Hizmet damgalı pasaport için, umumi pasaport çıkarma işlemlerinde istenen belgelerin yanı sıra görev onayı ve talep formunun iletilmesi gerekiyor. Geriye kalan tüm süreçler umumi pasaporttaki ile aynı şekilde işliyor. Görev amaçlı verildiğinden 2 iş günü içinde verilebiliyor.

Gri pasaport hakkında ek bilgi olarak; gri pasaport seri numarası Z harfi ile başlamaktadır. 

Siyah Pasaport (Diplomatik Pasaport) Kimlere Verilir?

Pasaport türleri arasında siyah olanı belki de en değerlisi diyebiliriz.

Diplomatik pasaportlar, muvakkat görev veya seyahat için gidenlere görevlerinin veya seyahatlerinin mahiyetine göre, bir seyahate mahsus olmak üzere veya azami iki sene için, daimi görevle gidenlere de Dışişleri Bakanlığınca tespit edilecek sürede geçerli olmak üzere verilir.

Diplomatik pasaportlar;

• Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyelerine, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi olmayan bakanlara
• Anayasa Mahkemesi Başkan ve üyeleri ile Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Uyuşmazlık Mahkemesi, Sayıştay, Genel Kurmay birinci ve ikinci başkanlarına
• Cumhuriyet Başsavcısına, orgenerallere, oramirallere, eski cumhurbaşkanlarına, yasama meclisleri eski başkanlarına, eski başbakanlar ve dışişleri eski bakanlarına
• Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterine, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı Genel Sekreterine, Başbakanlık ve bakanlık müsteşarları ile Diyanet İşleri Başkanına
• Valilere, Büyükşehir Belediye başkanlarına, Büyükelçi unvanını almış olanlar ile Dışişleri Bakanlığı meslek mensuplarına
• Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanına, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanına ve bu Başkanlığın yurtdışındaki Program Koordinasyon Ofisi sorumlusuna
• Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği üst düzey görevlilerinden resmi bir görevle gönderilenlere
• Türkiye Cumhuriyeti dış temsilcilikleri nezdinde memur edilen müşavirlere, ataşelere ve muavinlerine, din hizmetleri koordinatörlerine
• Hükümet adına milletlerarası resmi müzakereler yapılması, mukavelenameler akdi için veya milletlerarası toplantılarla kongre ve konferanslara katılmak üzere gönderilenlere ve yabancı devletler veya millletlerarası teşekküller nezdinde daimi veya geçici görev yapmak üzere gönderilenlere
• Siyasi kuryelere verilir.

Diplomatik pasaport alabilecek durumda bulunan veya alan kimselerin sıfat veya vazifeleri devam ettiği müddetçe, eşlerine dahi diplomatik pasaport verilmesi veya bunların eşlerinin pasaportlarının refakat hanesine kayıt edilmesi mümkündür.

Diplomatik pasaport alan kimselerin sıfat ve vazifeleri devam ettiği müddetçe, ergin olmayan veya ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan öğrenimi devam eden çocuklarına 25 yaşının ikmaline kadar, yine ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan aynı zamanda bedensel, zihinsel veya ruhsal engellerinden en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu resmi sağlık kurumlarının düzenlediği sağlık kurulu raporu ile belgelenen çocuklarına da hak sahibi kişinin pasaportu ile aynı süre geçerli diplomatik pasaport verilir.

Diplomatik pasaportların, sahiplerinin veya varsa refakat hanesinde kayıtlı bulunanların birer kıta fotoğrafisini ihtiva eylemeleri lazımdır.

Diplomatik pasaportlar hiçbir harç veya resme tabi değildir. Siyah pasaport hakkında ek bilgi olarak; siyah pasaport seri numarası P harfi ile başlamaktadır. 

Kırmızı Pasaport (Geçici Pasaport) Kimlere Verilir?

Geçici olma özelliği taşıyan kırmızı pasaport, yalnızca belli durumlarda veriliyor. Kırmızı pasaport kimlere verilir diye merak ediyorsanız açıklayalım: 

Diyelim ki, pasaportunuz ve vizeniz var ancak kaybettiniz. Bu durumda Türk Dış İşleri temsilcilikleriyle irtibata geçip birkaç soruyu yanıtlamanız gerekiyor. Bu şekilde 1 aylık olmak üzere bir geçici pasaport düzenletebiliyorsunuz. Kırmızı pasaport türü size, ülkenize dönmeniz için tek kullanımlık bir hak veriyor. Yani geçici pasaport alarak yurt dışı seyahatlerine çıkmanız mümkün değil. Olağanüstü durumlarda sizi zor durumda bırakmamak için kırmızı pasaport veriliyor.