Bosna-Hersek'in başkenti ve kültür merkezi olan Saraybosna, Trebevic Dağı'nın eteğinde Miljacka Nehri'nin dar vadisi boyunca konumlanmış durumda. Birçok camiye, süslü iç mekanlara sahip ahşap evlere ve eski Türk çarşısına (Başçarşı) sahip olan şehir, çoğunlukla Müslüman bir nüfusa ev sahipliği yapar.
Saraybosna vizesizdir. Vize derdi olmadan özgürce Saraybosna gezisi yapabilirsiniz.
Şehirde gezerken birçok camii, imaret ve hamam görebilirsiniz. Bu yapılar 1500'lü yılların ortalarından günümüze gelebilmiş şehrin en önemli mimarilerindendir. 16. yüzyıldan kalma bir saat kulesi de bulunur.
1415'te Saraybosna'dan Vrhbosna olarak bahsedilir ve 15. yüzyılın sonlarında Türkler şehri aldıktan sonra, şehir bir ticaret merkezi ve Müslüman kültürünün yoğunlukta yaşadığı bir şehir olarak gelişmiştir.
Dubrovnik tüccarları Latin mahallesini (Latinluk) inşa ettiler ve göçmen Sefarad Yahudileri kendi mahalleleri Şifuthani'yi kurdular. Bugün hemen her çeşit kültürün barındığı bir yerdir.
Balkanlar'ın kalbi olarak adlandırılan Saraybosna şehri, uzun ve zengin dini ve kültürel çeşitlilik tarihi ile size keyifli bir vizesiz tur imkanı yaşatır.
Saraybosna'ya Nasıl Giderim?
Uçakla: Saraybosna Uluslararası Havalimanı, şehrin eteklerinde bulunan Bosna-Hersek'in ana havalimanıdır. Orada bulacağınız en sık şirketler Türk Hava Yolları, Avusturya Hava Yolları ve Lufthansa'dır. Havalimanı şehir merkezine 10 kilometre uzaklıkta olduğu için şehre ulaşmanız yaklaşık 20 dakikanızı alacaktır. Taksi ya da troleybüs kullanabilirsiniz.
Trenle: Bosna-Hersek'teki tren ağı hala genişliyor olsa da, ülkenin önemli şehirleri arasında iyi bağlantılar var. Ploče (Hırvatistan), Belgrad (Sırbistan) ve Budapeşte (Macaristan) gibi uluslararası bağlantılar inşaat çalışmaları nedeniyle kısa süre önce askıya alınırken, Zagreb – Saraybosna ilişkisi bir sonraki duyuruya kadar askıya alındı. Tren istasyonu merkeze 3 kilometre uzaklıkta bulunuyor, bu nedenle taksi veya toplu taşıma (1 nolu tramvay hattı) ile yaklaşık 10 dakikada ulaşılabilir.
Otobüsle: Saraybosna'da iki otobüs durağı vardır; ana otobüs terminali ve Doğu otogarı (Lukavica) olarak ayrılır. Bu tercihi de kullanabilirsiniz. Ana istasyon, tren istasyonunun yakınında, şehir merkezine yaklaşık 3 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Hem ulusal hem de uluslararası otobüs hatlarına hizmet vermektedir. Daha önce de belirtildiği gibi, hemen yanında 1 numaralı hattın geçtiği bir tramvay durağı var. 1 sizi merkeze götürür ve bir başka seçenek de taksiye binmek olabilir.
Turla: Saraybosna'ya gitmenin en kolay ve güvenli yolu Gruppal Saraybosna turları ya da Balkan turları olabilir. Bölgenin uzmanı olan bir rehber eşliğinde Saraybosna'nın tarihi ve kültürü hakkında bilgi edinirken hem de ülkenin ve şehirlerin en önemli noktalarını da görmüş olacaksınız.
Saraybosna'da Gezilecek Yerler
Saraybosna turları ile görmeniz gereken sayısız yer bulunuyor. Tarihi ve kültürel açıdan önemli olan bu yerleri seçmek çok zor olsa da biz en bilinenleri sizin için seçtik. Bunlar:
1. Başçarşı
Saraybosna'nın bu kalbi ve ruhu, bu şehri ziyaret ederken en iyi başlangıç noktasıdır. Şehrin en tarihi kısmıdır ve atmosferi size İstanbul'da olduğunuzu hissettirebilir. 15. yüzyıldan beri hemen hemen aynı kalmış ve burada eski Arnavut kaldırımlı taşları, bakır eşyalar, Türk kahvesi, Türk çayı ve geleneksel Bosna yemekleri sunan dar sokakları bulabilirsiniz. Odak noktalarından biri, merkezdeki ikonik çeşmesiyle ana meydan, yerel halk için ünlü bir buluşma noktası olan Sebilj.
2. Gazi Hüsrev Bey Camii
1532'de inşa edilen, ünlü Mimar Sinan'ın bu büyük Osmanlı temsili mimari parçası, şehirde İslam cemaatinin merkezidir. 1898'de dünyada elektrik aydınlatması için elektrik alan ilk camidir. Camide ayrıca geleneksel yıkama için bir şadırvan (šadrvan), açık hava ibadet alanı, bir kitapçı ve Gazi Hüsrev-bey'in türbesi de vardır.
3. Belediye Binası
Yerel olarak Vijećnica olarak bilinen bu tipik Avusturya-Macaristan mimarisi parçası, 1892-94'te inşa edilmiştir. Daha sonra 2. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru Milli Kütüphaneye dönüştürülmüştür. Savaş sırasında Sırpların hedefi olduğu için tamamen tahrip olmuş ve kütüphanede bulunan 1,5 milyon cilt ve 155 bin nadir kitabın büyük bir kısmı alevlerden kurtarılamamıştır.
Restorasyon çalışmaları 15 yıl sürdü ve bugün Vijećnica nihayet tekrar halka açıldı. Bu muhteşem binanın içi tek kelimeyle nefes kesici.
4. Latin Köprüsü
Tarih aşığı olsanız da olmasanız da, ünlü 1. Dünya Savaşı'nı başlatan tarihin en büyük anlarından birine damgasını vurduğu için bu köprüyü ziyaret etmelisiniz. 28 Haziran 1914'te Gavrilo Princip, Arşidük Franz Ferdinand'ı Belediye Binası'na giderken öldürdü ve büyük bir savaşı başlatmış oldu. Suikastın gerçekleştiği köprünün kuzey ucunda o günün olaylarını belgeleyen bir müze bulunuyor.
5. Sarı Kale (Žuta Tabija)
Saraybosna'da gün batımını görecek kadar uzun süre kalıyorsanız, gidip muhteşem manzaraya tanık olmanız gereken yer burasıdır. Savaşın genç kurbanlarının mezarlığını geçmek için kaleye kadar yürüyüş yapmanızı öneririz, böyle bir mezarlığı görmek unutulmaz bir deneyimdir.
6. Avaz Kulesi
Burası, Saraybosna'nın en yüksek binasıdır ve şehrin en muhteşem manzarasını deneyimlemenin harika bir yoludur. Kuleye girmek ücretlidir ve üstte manzaranın tadını çıkarabileceğiniz bir kafe vardır. Kuleden şehir, gündüz ve gece tamamen farklıdır, bu nedenle çifte bir deneyim olabilir.
Saraybosna'da Ne Yapılır?
Saraybosna tatili sırasında eğlenmek ve farklı deneyimler yaşamak isterseniz seçenekleriniz çok!
Etrafı yamaçlarla çevrili olan Saraybosna'da kış sporları oldukça popülerdir. Jahorina, Bjelašnica ve Igman, her seviyedeki kayakçının 40 km'den fazla kayak şeridinin keyfini çıkarabileceği Olimpik Dağlar olarak da bilinir. Bjelašnica'daki Štitni Do, snowboard, kızak ve kar motosikleti için çok popülerdir.
Olimpiyat Dağları, yürüyüş ve dağcılığı seven herkes için ilkbahar ve yaz aylarında da çok popülerdir. Tüm yürüyüş meraklıları için başlıca destinasyonlar, ziyaretçilerin köyün kulübelerinden birinde bozulmamış doğanın ve lezzetli yemeklerin tadını çıkarabilecekleri Umoljani ve Lukomir köyleridir.
Saraybosna'da bir günden fazla kalıyorsanız, şehir dışında kesinlikle görülmeye değer yerler var. Çevre şehirleri keşfe çıkabilirsiniz.
Saraybosna'da Ne Yemeliyim?
Saraybosna'da yemek yemek, Osmanlı, Avusturya-Macaristan ve Blakan lezzetleriyle en üst düzeyde kültürel deneyim sunduğu için şehrin büyük bir özelliğidir.
Cevapcici olarak da bilinen Cevapi adındaki köfte, bir Boşnak böreği olan Burek, tavuk çorbasına benzeyen Begova Supa, soğan dolmasına benzeyen Dolma Sahan, kırmızı et yemeği Bosanski Lonac, mantıya benzeyen Klepe, hamburger köftesine benzeyen ve özel ekmekle sunulan Pljeskavica ve cevizli elma tatlısına benzer Tufahija tatlısı Bosna mutfağında mutlaka yemeniz gereken lezzetlerdir.
Saraybosna'da Gece Hayatı Nasıl?
Saraybosna'da gece hayatı çoğunlukla Perşembe, Cuma ve Cumartesi günleri gerçekleşir. Bütün kasaba uykuda olduğu için pazar günleri dışarı çıkmak pek iyi bir fikir değil. Saraybosna, herkesin kendisine en uygun olanı bulabileceği çok çeşitli barlar, barlar ve kulüpler vardır.
Saraybosna'da Alışveriş Yapılır mı?
Cevabımız evet! Saraybosna, doğu ve batının birleştiği yer olduğu için şehir hem uluslararası markaları hem de yerel üreticiler tarafından üretilen ürünleri sunuyor. Ana alışveriş bölgesi kesinlikle Başçarşı, Ferhadija ve Titova sokakları ile Marijin Dvor'a kadar olan bölgedir. Burada Türk çarşısını andıran pek çok hediyelik eşya, el işi ürünler, takılar, bakır eşyalar, şark halıları ve giysiler bulabilirsiniz.
Saraybosna Hakkında Bilmeniz Gereken Gerçekler
- 1895 yılında dünyada nadir görülen elektrikli tramvay Saraybosna'da vardı.
- Bu şehrin Viyana'dan önce kendi su temini sistemi vardı: Avusturya'nın başkenti ilk su temin sistemine 1870 yılında sahipken, diğer taraftan Saraybosna'nın kurucusu Isa-beg Ishaković ilk su temin sistemini inşa etmeye başladı.
- İlk umumi tuvaletin 1526'da Saraybosna'daki Kovaci'de, ikincisinin ise 1529'da Bey'in camisinin yakınına yapıldığını duyunca eminiz çok şaşıracaksınız.
- Kuzey İspanya'da 14. yüzyılda yaratılan ve Engizisyon'dan ve tüm savaşlardan kurtulan Yahudi el yazması boyanmış bir kodeks olan Haggadah, Saraybosna'daki “Ulusal Müze”de saklanmaktadır.
- Saraybosna'daki Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesi, kurulduğu 1537 yılından bu yana kesintisiz olarak faaliyet gösteren Bosna Hersek'teki en eski halk kütüphanesidir.
- 1540 yılında Bosna-Hersek'in başkentindeki ilk alışveriş merkezi bugün hala ayakta olan bir bezistandır.
- Saraybosna'daki ilk kafenin, İstanbul'daki ilk kafenin ortaya çıkmasından hemen sonra 16. yüzyılda açıldığını bilmelisiniz.
- Tüm tek tanrılı mezheplerin küçük bir alanda bir arada yaşadığı Saraybosna'ya “Avrupalı Kudüs” de denilmektedir.
- Staka Skenderova, 19. yüzyılda Saraybosna'da ilk kadın okulunu açan ilk öğretmendi.
- Saraybosna, sadece 40 dakikada kayak yapabileceğiniz Olimpik dağlarla çevrili bir şehirdir.
- Saraybosna'daki Ulusal Tiyatro, 1921'de Birinci Dünya Savaşı'ndan sadece üç yıl sonra inşa edildi.
- Dünyanın ay zamanını ölçen tek halka açık saati olan Saraybosna Saat Kulesi buradadır.
- 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başında Saraybosna şehri, zamanının en modern şehirlerinden biriydi, çünkü içindeki her şey geçerli en yüksek standartlara göre inşa edildi.
- Saraybosna kelimesi, mahkeme ve mahkemenin etrafındaki alan anlamına gelen Türkçe “saray ovası” bileşiminden gelmektedir.
