Turizm terimleri sözlüğü arıyorsanız doğru yerdesiniz.
Hepimiz tatili çok seviyoruz. Kimimiz tam pansiyon konaklama ya da her şey dahil otellerde konaklama yaparak tatilimizi geçirirken kimimiz ise ekstra turların olduğu ve single farkı ödemediğimiz ve sevdiklerimizle seyahat ettiğimiz yurtdışı turları seçerek tatil yapıyoruz. Peki turizm içerisindeki seyahat sözcükleri ve turizm terimleri ile ilgili neler biliyoruz?
Gruppal Blog olarak en kapsamlı seyahat ve turizm sözlüğünü hazırladık. Siz iyisi mi bazı terimleri not edin ya da ezberleyin, turizm sektöründeki kısaltmalar hepsi çok işinize yarayacak.
A
A La Carte / Alakart: Bir restoranda geniş bir seçeneği kapsayan, her tabağın ayrı olarak fiyatlandırıldığı menü. Karta göre, kart usulü, seçimi doğrudan müşterinin tercihine bırakılan yemek usulü.
Acenta: Sözleşme uyarınca, belli bir ücret karşılığında ve belli bir bölge içinde turizm faaliyetleri yürüten kişi veya kuruluş.
Açık Büfe: Davetlilerin veya müşterilerin önceden hazırlanmış büfedeki yiyecek ve içeceklerden dilediklerini, istedikleri miktarda alabildikleri düzenleme biçimi.
Açıkhava Müzesi: Ender, ilginç ve eski eserlerin yer aldığı açık ziyaret alanı.
Adult (Yetişkin): Normal olarak seyahat hizmetlerine tam ücret ödemesi gereken kişi.
Alacarte: Fiks menü
B
Bagaj Hakkı: Yolcu tarafından fazladan ücret ödemeden taşınabilecek yük miktarı.
Baggage Limiti: Havayolu şirketinin belirlediği sınırlar içerisinde yolculara verilen ve kg üzerinden hesaplanan yük taşıma limitidir.
Bağlantılı Bilet: Birden çok havayolu biletinin birbirine bağlı şekilde ve aynı zamanda, tek bir sözleşmeyle yolcuya veriliş şekli.
Bağlantılı Uçuş: Uçak yolculuğunda, hedef noktasına varıncaya kadar değiştirilen uçuş.
Bahşiş: Bir hizmet görene hakkı olan ödemeden ayrı olarak verilen para.
Balayı Paketi: Yeni evlenen çiftlerin konaklayacağı odalarda bazı lüks ilâvelere yer verilen, önceden plânlanan gezi paketi.
Barboy: Barda çalışan komi.
Barmen: Alkollü içkileri, alkolsüz sıcak ve soğuk içecekleri ve bunlarla birlikte hafif yiyecekleri sunmakta uzmanlaşmış erkek personel.
Barmeyd: Alkollü içkileri, alkolsüz sıcak ve soğuk içecekleri ve bunlarla birlikte hafif yiyecekleri sunmakta uzmanlaşmış bayan personel.
Belboy: Otele gelen müşteriyi ön bürodan alarak, eşyaları ve oda anahtarı ile odasına götüren, müşteri adına gelen posta ve mesajı ileten ve otelden ayrılırken aynı şekilde ilgilenen görevli.
Boarding Pass: Uçuş öncesi kontrol (check-in) sonrasında verilen uçuş kartıdır, üzerinde koltuk numarası bulunuyor ve genellikle yolculuk bitimine kadar saklanması tavsiye edilir.
Booking: Rezervasyon.
C - Ç
Charter: Belirli bir yolculuk için düzenlenen uçuş, genelde acentaların kiraladığı ve müşterilerine sattığı paket tur uçuşlardır, normal uçuşlardan daha ucuzdur.
Check-in: Uçuş öncesi bavulların bagaj için verilip uçuş kartlarının alındığı kontrol süreci. Minimum bir saat öncesinde havaalanında olup gerçekleştirilmesi gerekiyor.
Check-Out: Müşterinin konaklama tesisinden ayrılması işlemlerinin yapılması.
Cruise: "Kruvaziyer Seyahat". Turizm amacıyla yapılan deniz yolculuğu.
Çocuk Tarifesi: 2-12 yaş arasındaki çocuklar için uygulanan tarife.
D
Direkt Uçuş: Havayolu duraklama yapsa bile varılacak yere kadar uçak değiştirmeden yolculuk yapılan direkt uçuşlar.
Dead Line: İptal süresi. Opsiyon süresinin bitiş tarihi ile misafirin geliş günü arasındaki süredir.
Deniz Turizmi: Su sporları, yatçılık, deniz ve kum banyosu gibi denizde yapılan faaliyetleri konu alan turizm organizasyonlarının doğurduğu olay ve ilişkilerin bütünü.
Departure: Gidiş.
Destinasyon: Seyahat edilecek ülke / bölge.
Double Bed: Minimum 135x190 cm. ölçülerindeki yatak ülke standartlarına göre değişmekle beraber, genel olarak minimum ölçüler temel alınmıştır.
Double Room: DBL. İki kişilik, tek yataklı oda.
Double Twin: TWN. İki kişilik, iki yataklı oda.
Dönüşü Açık Bilet: Gidiş-dönüş olarak alınan biletlerde, dönüşü istenilen bir tarihte yapılabilen bilet.
Duty Free Shop: Uluslararası sulardan transit geçişte veya havaalanlarında, vergilendirilmemiş malların satıldığı dükkânlar.
Duty-Free: Gümrük vergisi muafiyeti.
E
ETA: Estimated Time of Arrival, Tahmini Varış Zamanı
Excess Baggage: Bagaj limiti kurallarını geçen ağırlıkta bavullar için geçerli olan terim, birkaç kilo fazla bagajınız var ise şanslı olabilirsiniz ama genelde yüksek ücretler alınıyor.
Ekoturizm: Doğal çevre ile turizm faaliyetini bağdaştıran, çevrenin olumsuz etkilenmesi konusunda sorumluluk güdüsü ile hareket etme esasına dayalı turizm faaliyeti.
Ekstra Tur: Tur şirketleri tarafından düzenlenen ve tur programı içerisine dahil olan turlar dışında kalan, farklı bölge ya da bölgeleri keşfetmek amacıyla düzenlenen olağan tur programı dışındaki ekstra gezilerdir.
F
French Bed: İki kişilik tek, geniş bir yatak.
Full Board: Tam pansiyon demektir. Sabah kahvaltısı, öğle yemeği, akşam yemeği dâhil konaklama konseptidir.
G
Günübirlik: 24 saati aşmayan kısa süreli seyahattir.
Greenwich Mean Time (GMT): Uluslar arası standart saati, Greenwich ortalama zamanı (UTC – Coordinated Universal Time olarak da biliniyor.)
Güzergâh: Yol kenarı, yol üstü uğranılacak, geçilecek yer.
H
Havaalanı Kodu: Üç harfli ve her havaalanı için özel olan kod. Örneğin Atatürk Hava Limanı IST, Heathrow LHR
High Season: Yüksek sezon.
House Keeper: Kat hizmetleri Şefi (H/K)
House Keeping: Kat Hizmetleri (H/Kpg.)
I
IATA: International Air Transport Association, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği
Incentive Tour: Teşvik, özendirme gezisi.
J
Junior Suite: İçindeki yatma alanının oturma alanından bir bölme(paravana vb.) ile ayrıldığı geniş bir otel odası.
K
Kapalı Grup: Katılımcı sayısı ve program talepleri önceden belli olan gruplara seyahat acentesince hazırlanan paket tura katılan kişiler.
Kapora: Müşteriden alınan ön ödeme.
Kat Görevlisi: Otellerde odaları temizleyen ve düzenleyen bayan veya erkek eleman.
King Size Bed: Minimum 183x200 cm. ölçülerindeki yatak ülke standartlarına göre değişmekle beraber, genel olarak minimum ölçüler baz alınmıştır.
Kruvaziyer: Belirli bir süre içinde yolcuların gezme, eğlenme, dinlenme ihtiyaçlarını birlikte sağlayan ve kapsamlı bir organizasyonu gerektiren gemi turu.
Kuver: Yemek düzenine göre masanın üzerine konulan servis malzemelerine verilen ad.
L
Lobi: Müşteri veya konuk kabul salonu.
Low Season: Sezon dışı, ölü sezon.
Luggage Room: Bagaj ve emanet odası.
N
Non-Stop Flight: İki nokta arasında hiç duraklama yapmayan uçuşlar.
No Show Ücreti: Rezervasyonu yapılan hizmetin kullanılmaması durumunda ödenen ücret.
O – Ö
Oda Kahvaltı Konaklama: Konaklama yapılan tesiste konakladığınız oda ve otel bünyesinde verilen kahvaltı hizmetinden yararlanma demektir. Geriye kalan otel içindeki tüm hizmetler ücretlidir.
Over Booking: Günlük rezervasyon toplamının, oteldeki toplam oda sayısını aşması.
Overnight: Geceleme
Ön Rezervasyon: Müşterinin yüz yüze veya telefon ve internet aracılığıyla kendisine otel odası, ulaşım yolu bileti veya diğer acentecilik hizmetlerini ayırtması, rezerve etmesi işlemi.
Ören Yeri: Doğal olayların ya da savaş, yangın etkisiyle yıkılan, terk edilen eski, antik yerleşme yeri kalıntısı, şehir veya kale yıkıntısı, harabe.
P
Paket Tur: Ulaştırma, konaklama ve bunlara yardımcı sayılmayan diğer turistik hizmetlerin en az ikisinin birlikte yer aldığı, her şeyin dahil olduğu fiyatla satılan veya satış taahhüdü yapılan ve hizmeti yirmi dört saatten uzun bir süreyi kapsayan veya gecelik konaklamayı içeren turlar.
Panoramik Şehir Turu: Genel şehir turu demektir. Bir araç eşliğinde ya da yürüyerek şehrin uzman bir rehber tarafından tanıtılmasıdır.
Price List: Fiyat tarifesi.
R
Rehber: Profesyonel Turist Rehberi.
Rehberlik Kimlik Kartı (RKK): Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen Turist rehberliği kimlik kartı.
Reservation: Rezervasyon
S
Seyahat Sağlık Sigortası: Hastalık, kaza, valiz kaybı gibi karşılaşılabilecek riskleri güvence altına alan bir çeşit sigorta türüdür.
Sağlık Turizmi: Birtakım hastalıkların iyileştirilmesi için içmeler, kaplıcalar, ılıcalar, deniz, dağlar, mağaralar, sanatoryumlar, prevantoryumlar ve benzerlerinden yararlanmak üzere yapılan seyahatler.
Servis Ücreti: Otel ve restoranlarda hesaba eklenen personel hizmetinin karşılığı.
Shift: Çalışma saati (08.00/16.00 gibi).
Sight Seeing Tour: Gezip görme turu.
Single Farkı: Tek kişilik oda farkı. Çift kişilik odalarda tek kişi konaklandığında alınan ekstra ücrettir.
Single Bed: Tek kişilik bir yatak.
Single Room: SGL. Tek kişilik, tek kişinin kaldığı bir oda.
Stop-Sale: Satışların durdurulması.
Suite: Bir salonla buna bağlanan bir veya daha fazla sayıda yatak odası bulunan konaklama ünitesi.
T
TP: Tam pansiyon. Sabah kahvaltısı, öğle yemeği, akşam yemeği dâhil konaklama konseptidir.
Transit: Yolcunun, bir ülke veya şehirden, beklemeksizin ya da kısa bir süre içinde, uçak, vapur, tren veya otokar değiştirmek suretiyle geçişi.
Trf: Transfer demektir. Bir şeyi bir yerden başka bir yere geçirme, taşıma ya da götürmedir. Genellikle tur süresince, yolcuların bir havalimanından otele, otelden havalimanına götürülmesine denmektedir.
Triple (TPL): Üçlü
Triple Room: TRP. Üç kişilik oda . Genelde iki kişilik(duble) odaya ilave yatak eklenerek oluşturulur.
Tur Operatörü: Bir seyahat programını taşıt, konaklama, yeme-içme, eğlence, rehberlik, şehir turları dâhil olmak üzere tek fiyat üzerinden hazırlayan ve perakendeci seyahat acentaları ya da tarifeli hava yolu şirketleri kanalı ile pazarlayan kişi veya kuruluş.
Turizm: Asıl ikametgâhı dışındaki başka bir yere eğlence, tatil, kültür, arkadaş ve akraba ziyareti, aktif spor, toplantı, görev, iş, öğrenim, sağlık, transit vb. amaçlarla seyahat etmenin doğurduğu olayların bütünü.
TÜRSAB: Türkiye Seyahat Acentaları Birliği.
Twin Bed: İki ayrı yatak.
Twin Double Room: İki,üç veya dört kişinin kalabileceği,iki kişilik iki büyük yatağı olan oda.(Family Room, Double-Double Room)
Twin Room: İçinde tek kişilik iki yatak bulunan iki kişilik oda(Yataklar, ortak bir başucu panosu ile birbirine bağlanmış da olabilir.)
U
Upgrade: Müşterinin daha iyi bir konaklama ünitesine aktarılması, misafirlere rezervasyonundan daha pahalı bir ürünün ekstra ücret alınmadan sunulmasıdır.
V
VIP (Very Important Person): Çok önemli kişi.
Vize: Yurtdışı seyahatlerde gidilecek ülkeye giriş izni.
Voucher: 1. Seyahat acentesi tarafından hazırlanıp; aldığı hizmetler karşılığında (konaklama, transfer, yemek vs.) yolcuya teslim edilen belge. Bu belge misafir tarafından servisi sağlayıcıya teslim edilir.
2. Tur operatörü ya da seyahat acentesi tarafından hazırlanıp, yemek, konaklama, transfer v.b. hizmetlerin sağlanması karşılığında bunları sağlayanlara para yerine verilen ve operatörün söz konusu hizmet bedelini ödeme taahhüdünü taşıyan belgeler. Kupon (coupon) olarak da adlandırılır.
Y
Yarım Pansiyon: Yatak, kahvaltı ile ögle veya akşam yemeklerinden birini içeren konaklama tarifesi. Kısaltılmış sembolü "hb" dir.
Yeşil Pasaport: Bordo (Umumi) pasaporttan farklı olarak en fazla 5 yıl geçerlilik süresine ve daha fazla dolaşım gücüne sahip olan bir pasaport türüdür.
Yurt Dışına Çıkış Vergisi: Seyahat, ağır şekilde vergilendirilen bir hizmettir. Yolcuların çoğu da bilet ücretinin ne kadarının hükümetçe alındığının farkında değildir. İki ana vergi çeşidi vardır. Biletin satın alınması esnasında alınan bilet vergisi ve tahmin edileceği üzere, yurt dışına çıkış esnasında alında yurt dışına çıkış vergisi.
Z
Zorunlu Seyahat Sigortası: Paket tur kapsamında müşteriye taahhüt edilen hizmetlerin, acentanın iflası da dahil olmak üzere herhangi bir nedenle verilmemesi veya taahhüt edilen şekilde verilmemesinden kaynaklanabilecek sorumluluklarını kapsayan sigorta.